จะว่าไป เวลา 2 เดือนมันก็ผ่านไปไวเหมือนโกหกเหมือนกันนะคะ ... จากช่วงที่น้องหมาของเราเพิ่งเริ่มตั้งท้อง ผ่านไปประมาณ 60-63 วัน ตอนนี้น้องหมาก็อยู่ในช่วงใกล้คลอดแล้ว!!
ตื่นเต้นๆๆๆ เราใกล้จะได้เห็นเจ้าลูกหมาตัวน้อยๆ แล้ว!! ... แต่เดี๋ยวก่อนค่ะ อย่ามัวแต่ตื่นเต้นดีใจกันอย่างเดียวค่ะ ในช่วงน้องหมาใกล้คลอดนี้เป็นช่วงสำคัญที่เจ้าของต้องดูแลอย่างใกล้ชิด รวมถึงเจ้าของต้องเตรียมตัวให้พร้อมรับมือกับสถานการณ์ไม่คาดฝันที่อาจจะเกิดขึ้น
ก็อย่างที่บอกนั่นล่ะค่ะว่า ช่วงนี้เป็นช่วงที่น้องหมาใกล้คลอดแล้ว อยู่ดีๆ น้องหมาของเราอาจจะคลอดลูกเมื่อไหร่ก็ได้ หรืออาจจะแย่ไปกว่านั้นถ้าหากน้องหมาไม่สามารถคลอดลูกเองได้!!!
สำหรับน้องหมาที่กำลังจะคลอดนั้นจะมีอาการเจ็บท้องคลอดเป็นระยะๆ โดยจะแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ดังนี้ค่ะ
ระยะที่ 1 (กินเวลาประมาณ 12-24 ชั่วโมง)
ในระยะนี้น้องหมาจะมีอาการใช้นิ้วเท้าตะกุยพื้น หรือ วัสดุรองพื้น อาจเป็นผ้า หรือ กระดาษหนังสือพิมพ์ ให้เป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยเพื่อใช้เป็นที่นอน สำหรับรองคลอด น้องหมาจะเริ่มดื่มน้ำบ่อย ไม่กินอาหาร หัวนมขยายใหญ่ และ หากบีบหัวนม น้ำนมเหลืองจะไหลออกมา หากสังเกตุดูทางช่องคลอด จะพบว่ามีน้ำเมือกใสๆ ไหลมา
ระยะที่ 2 (กินเวลาประมาณ 30 นาที - 1 ชั่วโมง)
ระยะนี้น้องหมาจะนอนตะแคง หรือ นั่งยองๆ และจะทำการเบ่งโดยจะมีของเหลวสีน้ำตาลไหลออกจากช่องคลอด (ของเหลวนั้นเกิดจากการแตกของถุงน้ำคร่ำที่ห้อหุ้มตัวน้องหมาอยู่นั่นเอง ไม่ต้องตกใจไปนะคะ ) จากนั้นหัวหรือเท้าน้องหมาจะค่อยๆ โผล่มาทางช่องคลอด และจะโผล่ออกมาหมดภายในเวลา 15 นาที
หลังจากนั้น น้องหมาจะทำการกัดถุงน้ำคร่ำ และ สายสะดือให้ขาด พร้อมกับทำความสะอาดตัวลูกหมาด้วยการเลียตัวลูก นี่คือในกรณีที่น้องหมาคลอดลูกได้เองตามธรรมชาติ แต่ถ้าหากน้องหมาคลอดยาก เจ้าของอาจจะต้องช่วยทำคลอดให้น้องหมาโดยด่วนค่ะ
- ถ้าหากถุงน้ำคร่ำไม่แตก หากน้องหมาเบ่งคลอดออกมาแล้ว ถุงน้ำคร่ำไม่แตก สิ่งแรกที่จะต้องทำคือ ฉีกถุงน้ำคร่ำให้แตก ค่อยๆ ดึงหัวลูกสุนัขออกมาก่อน จากนั้นจึงลอกถุงน้ำคร่ำออกจากตัวลูกหมา แล้วจึง
ล้วงเอาเยื่อเมือกออกจากปากและจมูกของลูกหมาออกให้หมด
- การใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำอุ่น เช็ดน้ำเมือกตามหน้า หัว หน้าอก และส่วนต่างๆ ของร่างกายให้สะอาด เพื่อเป็นการกระตุ้น ให้ลูกหมาหายใจ การร้อง คือ สัญญาณบ่งว่าลูกหมาหายใจแล้ว หากลูกหมาไม่ร้อง เจ้าของจะต้องจับลูกสุนัขห้อยหัวลง สะบัดเบาๆ ซ้าย ขวา เพื่อให้น้ำคร่ำ และ ของเหลวต่างๆ ไหลออกจาก ปาก และ จมูกจนหมด ลูกหมาจะได้เริ่มต้นหายใจโดยสะดวก หากของเหลวออกไม่หมด อาจใช้ที่ดูด
น้ำมูกสำหรับเด็กอ่อนดูดออก
- ขั้นตอนของการตัดสายสะดือ ใช้ไหม หรือ ด้าย ที่ได้รับการฆ่าเชื้อผูกสายสะดือ จากนั้นจึงตัดสายสะดือให้ห่างจากหน้าท้องประมาณ 1 นิ้ว ทายาทิงเจอร์ไอโอดีน หรือ เบตาดีนที่แผล สายสะดือจะหลุดออกภายในเวลาไม่กี่วันค่ะ
ระยะที่ 3 (กินเวลาประมาณ 10 - 30 นาที)
ระยะนี้จะเริ่มหลังจากที่น้องหมาคลอดลูกออกมาและสิ้นสุดเมื่อมีการขับรกออกมา หรืออาจะเรียกได้ว่าเป็นช่วงที่น้องหมาจะพักมดลูก คือ เป็นระยะระหว่างที่น้องหมาคลอดลูกตัวแรกออกมาและกำลังจะคลอดตัวต่อไป เมื่อลูกหมาคลอดออกมาแล้ว แม่หมาจะทำการกัดกินรก โดยลูกหมาหนึ่งตัวจะมีรกหนึ่งอัน (รกจะถูกขับออกมาหลังจากตัวลูกหมาคลอดได้ประมาณ 5-15 นาที) ทำให้ในน้องหมาที่มีลูกหลายตัวระยะการ
คลอดระยะที่ 2 และ 3 จะเกิดขึ้นซ้ำๆ กันในการคลอดลูกแต่ละตัว
สิ่งที่สำคัญที่สุดที่ผู้เลี้ยงจะลืมไม่ได้เลยก็คือ เมื่อลูกหมาคลอดออกมาแล้ว เจ้าของจะต้องนำลูกหมาไปกินนมน้ำเหลืองจากเต้าของแม่โดยเร็วที่สุด ภายใน 24 ชั่วโมงนะคะ ที่ต้องทำแบบนี้เพราะ ในน้ำนมเหลืองจะอุดมไปด้วยสารอาหารต่างๆ ที่ลูกหมาต้องการครบถ้วนค่ะ
แล้วกรณีไหนถึงจะเรียกว่าคลอดยาก?
ในช่วงการคลอดในระยะที่ 2 ไปจนสิ้นสุดระยะนี้ในน้องหมาแต่ละตัวจะมีความแตกต่างกัน แต่โดยเฉลี่ยจะกินเวลาประมาณ 10-30 นาที ในกรณที่มีการเบ่งอย่างรุนแรงเกิน 1 ชั่วโมง แต่ไม่มีการคลอดจะถือว่าเป็นการคลอดยาก นอกจากนี้เรื่องของระยะห่างในการคลอดลูกแต่ละตัวก็จะใช้เวลาไม่เท่ากัน ในกรณีที่ระยะห่างระหว่างคลอดลูกแต่ละตัวนานกว่า 4-6 ชั่วโมง ถือว่าเป็นภาวะคลอดยาก
